Het verhaal van het Ursulineninstituut begint in 1841, wanneer een groepje zusters naar Onze-Lieve-Vrouw-Waver (provincie Antwerpen) komt om een basisschool op te richten voor de meisjes van het dorp. Dit initiatief werd gefinancierd door de oprichting van een internaat, dat al snel een welgesteld cliënteel van over de hele wereld aantrok. Gebaseerd op de educatieve principes van “l’art à l’école”, creëerden de zusters Ursulinen een uitgestrekt en uniek gebouwencomplex waar kunst en esthetiek alom aanwezig zijn. Ze maakten bovendien gebruik van de nieuwste technieken en de meest verfijnde architecturale en decoratieve vernieuwingen. Verschillende stijlen zoals neogotiek, neoclassicisme, neo-empire, art nouveau en art deco wisselen elkaar harmonieus af doorheen de gebouwen.

Het architecturale hoogtepunt van dit complex is de art nouveau Wintertuin. Deze werd gebouwd in 1900 als een comfortabele ontvangst- en ontmoetingsruimte voor de leerlingen, hun ouders en andere bezoekers. Het uitgesproken art nouveau karakter van de Wintertuin wordt gecreëerd door het sierlijk glas-in-lood van de kleurrijke binnenkoepel, met symbolische voorstellingen van de Ochtend, Avond en Dag. De bloemenpracht van de ruimte komt verder tot uiting door exotische planten.

De Wintertuin is uniek. Niet alleen vanwege de architecturale kwaliteit, maar ook vanwege de landelijke ligging en het feit dat hij tot stand kwam in een katholieke schoolomgeving, en dus niet binnen een typische art nouveau context van de stedelijke, liberaal-vrijzinnige burgerij. Het is het meest kenmerkende voorbeeld in het Vlaamse Gewest van dit baanbrekende fin-de-siècle-vakmanschap.

Dankzij de vrijwilligers van vzw Wintertuin worden het Ursulineninstituut en zijn Wintertuin ontsloten voor het publiek. Er worden momenteel enkel gegidste groepsrondleidingen aangeboden. Deze duren twee uur en zijn beschikbaar in verschillende talen. De komende jaren zal de site, onder impuls van vzw Kempens Landschap, verder ontwikkeld worden tot een permanent bezoekbare toeristische attractie voor individuele bezoekers. U vindt alle informatie op www.visitwintertuin.be